Welke planten zijn giftig voor paarden?

De meeste paarden weten van nature welke planten ze wel of beter niet op kunnen eten. Planten met bijvoorbeeld rode bessen, felle kleuren, een vreemde geur of bittere smaak zullen ze normaal laten staan. Toch komt het nog vaak genoeg voor dat paarden ziek worden of zelfs komen te overlijden door het eten van giftige planten, bomen of struiken. 

In de meeste gevallen omdat de bittere smaak of sterke geur is verdwenen als het gedroogd en verwerkt is in het ruwvoer. Zo krijgt je paard zonder dat hij het door heeft de giftige stoffen binnen. Onvoldoende gras in een weide kan er soms ook voor zorgen dat paarden toch gaan eten aan de giftige plantendelen. Vooral jonge paarden zijn nog wel eens nieuwsgierig en minder kieskeurig. In deze blog lees je meer over de giftige planten, struiken en bomen die we hier in Nederland regelmatig tegenkomen. 

Giftige planten in gedroogde vorm

Vaak verliezen planten hun giftigheid als ze gedroogd zijn, maar een aantal planten blijven ook na uitdroging nog gevaarlijk voor paarden. De Jacobskruiskruid is hier een bekend voorbeeld van. Het is gevaarlijk omdat wij en de paarden de plant niet meer herkennen. Je paard herkent de geur niet meer en vaak is de bittere smaak ook weg. Er blijven natuurlijk ook altijd paarden en pony’s die gewoon alles opeten wat ze kunnen vinden. ;-)  Paardeneigenaren kunnen er dus niet zomaar vanuit gaan dat hun paard instinctief weet wat wel of niet goed voor hem is. Zorg dus dat je paard ruwvoer krijgt waarvan de wei eerst is gechekt op giftige planten. 

De lijst van giftige planten voor paarden is bijzonder uitgebreid. Een groot deel van alle (tuin)planten, bloemen, heggen, struiken en bomen kunnen een potentieel gevaar zijn voor paarden. Zorg er daarom altijd voor dat je paard niet bij de tuin in de buurt kan komen, zet geen gevaarlijke planten rondom de rijbaan of weide, laat je paard tijdens een buitenrit niet zomaar ergens grazen of van struiken langs het pad eten en voer nooit snoeiafval. Koop hooi bij een betrouwbaar adres en wees voorzichtig bij de aanschaf van zogenaamd natuur- of bermhooi. Bij twijfel over de kwaliteit van het hooi kun je bij de Gezondheidsdienst voor Dieren een hooianalyse laten verrichten. Ook biedt Pavo tegenwoordig een Quick Scan van je ruwvoer aan.

Ook is het belangrijk om je eigen weide regelmatig goed te controleren op de aanwezigheid van ongewenste planten. Er kan natuurlijk makkelijk iets aan komen waaien vanuit een tuin of naastgelegen berm en tussen het gras blijven liggen. Houdt de bodem en graszoden in optimale conditie, zodat onkruid minder kans krijgt.

Overzicht giftige planten

Er komen in Nederland veel verschillende planten, bomen en struiken voor die giftig zijn voor paarden. En daarbij varieert ook de periode van bloei per plant. Houdt dus het hele jaar door je wei, paddock of bak in de gaten. Hieronder geven we een overzicht van enkele planten die giftig zijn voor paarden en veel voorkomen in Nederland:

• Boterbloem
• Brem
• Buxus
• Eik
• Gevlekte scheerling
• Gouden regen
• Hondsdraf
• Klimop
• Levensboom
• Liguster
• Nachtschade
• Paardenstaart
• Rhododendron
• Rode Esdoorn
• Sint-Janskruid
• Taxus
• Varen
• Wolfsmelk

Let op! Dit is niet een volledige lijst. Heb je twijfels over een bepaalde plant, boom of struik zorg dan dat je paard het niet binnen kan krijgen. 

Vervolgens kun je een Botanisch onderzoek laten doen bij de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD).

Jacobskruiskruid

Een plant die weinig introductie nodig heeft, is het Jacobskruiskruid. Deze plant is te herkennen aan de typische rozetten op de grond, de gelobte bladeren, de meestal paars-rode stengel en de heldergele straalbloempjes, zoals een madeliefje. Het gif uit het Jacobskruiskruid tast na opname de lever aan. De lever heeft veel reservecapaciteit en zal de beschadiging door het gif in eerste instantie compenseren. Na opname van grote hoeveelheden in één keer of kleinere hoeveelheden gedurende langere tijd wordt uiteindelijk een te groot deel van de lever aangetast en ontstaan er ernstige ziekteverschijnselen, soms met de dood tot gevolg. Gelukkig kunnen veel paarden met een Jacobskruiskruid vergiftiging met een intensieve en tijdige behandeling overleven. Het kruid zelf kan bestreden worden door er vergif op te spuiten of door de plant met wortel en al te verwijderen.