Mok bij paarden: wat te doen?

14 feb. 2024

Veel paardeneigenaren kampen met het “mok probleem” en zijn soms radeloos over wat ze er tegen moeten doen. Wassen, insmeren, drainage, scheren etc. Alles wordt geprobeerd om het paard van deze nare (soms ook pijnlijke) aandoening af te helpen. Maar wat is mok, hoe komt je paard er aan en vooral: hoe kan je het verhelpen en zelfs voorkomen? Je leest er alles over in deze blog.

Wat is mok?

Mok is eigenlijk een verzamelnaam voor huidirritaties die in de kootholte zitten. Een ontsteking in de kootholte, met korstjes en/of natte plekjes wordt ook vaak mok genoemd. Indien de korstjes hogerop het been zitten dan wordt dit rasp genoemd.

Uitwendige oorzaken van mok

Een paard kan door verschillende uitwendige oorzaken mok krijgen. Voorbeelden hiervan zijn:

Natte en/of vieze bodem in de stal, paddock of wei
Insectenbeet
Kootholtes die verbranden in de zon
Aanraking met giftige planten
Schimmelinfecties
Schurftmijten

Vooral paarden die lang in een natte omgeving staan, waarbij de vacht en huid dus niet de kans hebben om te drogen lopen een grotere kans op mok. De huid wordt week, waardoor bacteriën de kans krijgen om binnen te dringen. Maar ook de zon, giftige planten of schimmel kunnen de huid aantasten waardoor de huid geïriteerd raakt wat kan uiten in mok.

Paarden met witte voetjes zijn in de zomer kwetsbaar voor de zon. Deze lichte/roze huid is zeer gevoelig waardoor de huid geïriteerd kan raken door de zon.

Inwendige oorzaken van mok

Mok ontstaat niet alleen maar door natte en vieze leefomstandigheden van het paard. Een paard dat altijd droog staat, geen lichamelijke ongemakken lijkt te hebben en bijvoorbeeld niet in aanraking komt met giftige planten kan ook mok krijgen. Mok wordt in veel gevallen getriggerd door iets van binnen uit zoals

Een verminderde weerstand
Ziekte
Bepaald medicijngebruik
Stress
Een slechte stofwisseling
Opgehoopte afvalstoffen die het lichaam niet uit kunnen

Afvalstoffen die in het lichaam ontstaan door bijvoorbeeld een ziekte kunnen zich verzamelen in de benen omdat de doorbloeding hier minder is dan in de rest van het lichaam. Deze afvalstoffen zijn dan lastig af te voeren voor het paard. Deze afvalstoffen zoeken dan een andere uitweg via de weg van de minste weerstand: de kootholtes. Daar is de huid dunner en kwetsbaarder dan op de rest van het lichaam.

Hebben koudbloeden vaker last van mok?

We zien mok vaker bij Tinkers, Friezen en andere koudbloeden. Het is niet bewezen dat zij vaker last van mok hebben en wat de oorzaak is dat we het bij deze rassen vaker zien. Eén van de redenen heeft waarschijnlijk te maken met de sokken die deze paarden hebben. De sokken zijn deels bescherming voor de kwetsbare benen, maar zodra de huid nat en vies wordt dan droogt het ook lastiger door de sokken. De huid blijft langer nat en het gaat broeien waardoor bacteriën makkelijk kans krijgen om binnen te dringen.

Einschuss of Olifantsbeen

Heeft je paard al langere tijd mok dan is het belangrijk dat je het goed in de gaten houdt en dat het schoon blijft. Langdurige mok kan leiden tot ontstekingen in de lymfevaten als bacteriën naar binnen dringen. Deze binnengedrongen bacteriën kunnen zorgen voor bloedvergiftiging en/of dikke benen doordat het vocht niet goed wordt afgevoerd. Wordt het been extreem dik dan noemen we dat vaak Einschuss.

Vaak zie je dat je paard dan ook een (lichte) verhoging/koorts heeft. Het is belangrijk dat je hierbij gelijk je dierenarts inschakeld. Wanneer er niet op tijd een specialist wordt ingeschakeld voor een behandeling dan kan het chronisch worden. Je paard houdt dan de rest van zijn leven zo'n dik been, we noemen dit ook wel Olifantsbeen. In veel gevallen blijft dit pijnlijk voor het paard en zal je paard hier ook vaak blijvend kreupel aan zijn.

Hoe behandel je mok?

Om mok goed te behandelen is het belangrijk om te weten wat de oorzaak is. Begin bij het wegnemen van de oorzaak in combinatie met de juiste behandeling.
Haal de korstjes er niet af! Onder de korstjes is de huid bezig met het herstellen. Als je de korstjes er af haalt verstoor je dit natuurlijke proces en duur het herstel alleen maar langer. Alleen de los zittende korstjes kun je er voorzichtig af halen. De rest laten zitten tot het los laat!
Houd de mokplekjes zo droog en schoon mogelijk.
Smeer de plekjes in met een speciale mokzalf zoals Paardendrogist Kootholtezalf. Dit ondersteunt de gevoelige huid en zorgt voor een beschermend laagje. Zinkzwavel Pasta van Puur laat de mokplekjes uitdrogen en helpt de huid herstellen. Het is soms een beetje een zoektocht wat het beste werkt bij jouw paard. Er zijn diverse soorten creme's die het herstel van de huid ondersteunen.
Heeft je paard witte benen met een lichte/roze huid? Smeer de benen op zonnige dagen dan in met zonnebrandcreme.
In de meeste gevallen raden we aan om mok ook van binnenuit te behandelen omdat het vaak ook een teken is van een verminderde weerstand of stofwisseling. De druppels van Puur Sulphur, ondersteunen het herstel van de huid van binnenuit en helpen afvalstoffen af te voeren. Maar net zoals bij de crème geldt: probeer welk middel werkt voor jouw paard.
Heb je een paard met sokken die vaak last heeft van mok? Dan is het soms nodig om de sokken er af te scheren om de mok goed te kunnen behandelen. Maar vergeet niet dat deze sokken ook juist de kootholte beschermen tegen invloeden van buitenaf. Het preventief afscheren van sokken is dan ook niet altijd noodzakelijk.
Heeft je paard regelmatig last van mok, informeer dan eens bij een specialist die je paard kan behandelen met bloedzuigers of lymfedrainage kan geven.

7 tips om de kans op mok te verkleinen

Mok is helaas niet altijd te voorkomen en soms is het lastig te achterhalen wat de oorzaak is. Maar we geven je toch wat tips om de kans op mok te verkleinen:

Zorgt dat de weerstand van je paard goed op peil is. Dit kun je doen door je paard een gezond en volledig rantsoen aan te bieden die voorziet in de behoeften van je paard.
Zorg dat je paard een droge en schone stal, wei en/of paddock heeft.
Was de benen van je paard niet te vaak en anders na het wassen altijd even afdrogen met een schone handdoek.
Controleer de benen regelmatig op wondjes en indien nodig behandel deze dan direct.
Vermijd giftige planten in de wei.
Smeer zonnebrandcreme op de witte benen van je paard bij zonnige dagen.
Geef je paard 1 á 2 keer per jaar een detox/drainage kuur om het lichaam te reinigen en afvalstoffen uit het lichaam te halen.