Pezen

Helaas krijgen veel paardeneigenaren er wel een keer mee te maken. Je paard heeft een peesblessure. Maar wat zijn nou precies pezen? De pezen zijn uitlopers van de spieren, die voor bevestiging aan het bot zorgen. Een pees bestaat uit bundels die zijn opgebouwd uit peesvezels. De peesvezels zijn onderling met elkaar verbonden door een verbindingsstof (collageen). Op verschillende plaatsen is de pees omgeven door een peesschede die is gevuld met "smeervloeistof" (synovia). Binnen de pees liggen maar heel weinig bloedvaten, waardoor de aanvoer van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen beperkt is. Dit verklaart meteen waarom een peesbeschadiging veelal traag geneest. Een pees heeft niet het vermogen om aan te spannen. De functie van de pees is het opvangen van trekkrachten.

Waar zitten pezen?

Net als bij mensen, zitten pezen door het hele paardenlichaam. Elke pees in het lichaam kan beschadigd raken, maar de pezen die het vaakst geblesseerd zijn, lopen aan de achterkant van het pijpbeen. Dit zijn de oppervlakte buiger, de diepe buiger, het check ligament en de tussenpees (interosseus).

Waardoor ontstaat een peesblessure?

Een ongeluk zit vaak in een klein hoekje. Een gekke sprong, uitglijden of een trap van een ander paard kan een peesblessure veroorzaken. Maar ook te zwaar of verkeerd trainen of trainen op een slechte bodem kunnen een oorzaak zijn. Het ene paard krijgt soms sneller een peesblessure dan een ander. Dit kan onder andere komen door de bouw, een afwijkende beenstand of verkeerd bekappen.

Herkennen van een peesblessure

Soms is het overduidelijk dat je paard een blessure aan een pees heeft. Bijvoorbeeld wanneer hij kreupel loopt of wanneer hij het been ontlast. Maar ook lichtere symptomen kunnen duiden op een peesprobleem. Heeft je paard dikke benen? Check na beweging of de benen nog dik zijn. Een dik en warm been kan duiden op een probleem met de pezen. Schakel bij een vermoeden van een peesblessure altijd zo snel mogelijk een dierenarts in. Daarnaast is boxrust belangrijk en spuit het geblesseerde been 15 minuten af peer keer met koud water.

Nuttige aanvullingen

Peesweefsel dat beschadigd is, wordt door het lichaam niet door peesweefsel vervangen maar door bindweefsel. Bindweefsel is, in tegenstelling tot peesweefsel, niet elastisch. Hierdoor kan een beschadigde pees altijd blessure-gevoelig blijven. Zwavel is essentieel voor de gezondheid en elasticiteit van bindweefsel. De sterkte en soepelheid van zowel bindweefsel als kraakbeen hangt nauw samen met de kwaliteit van de "zwavelbruggen". Als er niet voldoende zwavel aanwezig is, is het lichaam niet goed in staat om beschadigde cellen te herstellen of te vervangen. Belangrijke lichaamseigen bouwstoffen voor peesweefsel zijn o.a. zwavel, glucosamine en hyaluronzuur. Bij sportinspanning worden door het lichaam vrije radicalen aangemaakt die door middel van een soort kettingreactie enorme schade aan kunnen richten in onder andere de pezen van het paard. Anti-oxidanten beschermen lichaamscellen die door zware inspanning voortdurend onder druk staan. Voor sportpaarden zijn supplementen met extra anti-oxidanten een nuttige aanvulling voor een snel herstel na inspanning.

Koelen van de benen

Om beschadigingen aan peesweefsel te voorkomen is het belangrijk dat je de benen van je paard na zware inspanning 5-10 minuten afspuit met koud water of koelt met een koelende gel of klei. De Ice-Vibe Boots van Horseware kunnen naar keuze koelen, trillen of koelen én trillen tegelijk en zijn uitermate geschikt voor de warming- up en de cooling-down van sportpaarden.

Tijdens de training kunnen er piepkleine scheurtjes ontstaan in peesvezels, deze herstelt het lichaam vaak weer vanzelf. Diverse reacties in het lichaam zorgen er namelijk voor dat er onmiddellijk afweerstoffen naar het beschadigde gebied toevloeien. Deze afweerstoffen worden in vocht getransporteerd waardoor er rond de beschadiging vochtophoping ontstaat. Op deze manier kan het lichaam het probleem zelf oplossen. Het herstelproces zelf kan echter ook de oorzaak zijn van nog meer beschadigde cellen. Als immers de vochtophoping te groot wordt, kunnen gezonde cellen een tekort aan zuurstof krijgen. Het resultaat: nog meer beschadigde cellen en nog meer vochtophoping. Om deze verdere beschadiging van het weefsel te voorkomen, moet het natuurlijk herstelproces getemperd worden, zonder het af te remmen. Dit kan door de omgeving van het beschadigde gebied direct goed te koelen (maximaal 10 minuten). De gezonde, onbeschadigde cellen hebben, wanneer zij koud zijn, minder zuurstof nodig en er is dan ook veel minder snel sprake van zuurstoftekort. Hierdoor zullen dus uiteindelijk minder cellen beschadigen.