Spieropbouw en spiermassa
Spieropbouw en spiermassa
Een spier bestaat uit een weefselstructuur van cellen die kunnen samentrekken waardoor er beweging mogelijk is. Er bestaat dwarsgestreept en glad spierweefsel.
Dwarsgestreept komt voornamelijk voor in de skeletspieren en het hart. Deze spieren staan onder invloed van de wil en verbinden botten met elkaar via pezen. Glad spierweefsel staat niet onder invloed van de wil en komt voor in bloedvaten, maagdarm- stelsel, luchtwegen en voortplantingsorganen. Hartspieren zijn wel dwarsgestreept maar staan niet onder invloed van de wil.
-Willekeurige spieren zijn spieren die bewust aangespannen kunnen worden zoals buikspieren, rugspieren en beenspieren.
-Onwillekeurige spieren zijn spieren die vanuit de hersenen worden bestuurd zoals hartspieren, darmspieren etc.
Aanhechtingsspieren zijn de skeletspieren die door samentrekken en ontspanning zorgen voor bewegingen in het skelet en het lichaam. Een paard heeft honderden spieren in zijn lichaam die elk op eigen wijze functioneren, en via pezen met botten in verbinding staan. Een pees kan een veel grotere kracht opvangen dan een spier. De hoeveelheid weefselcellen van spieren in het lichaam is genetisch bepaald en kan nooit vermeerderen. Er zijn snelle en langzame spiervezels, en ook dit is genetisch bepaald. Je kunt deze nooit helemaal veranderen. Wel kan je d.m.v. bepaalde training de spieren soepeler, veerkrachtiger, dikker en sterker maken. Je kunt dus de spiermassa vergroten door de juiste training in combinatie met goed voerschema aangepast aan de behoeften van je paard. Het tegenovergestelde is ook het geval bij bijv. blessures of ziekte kan de spiermassa snel verminderen en dit zul je daarna weer opnieuw spiermassa moeten opbouwen. Dit is dan ook een tijd waarin je paard wel extra ondersteuning kan gebruiken met bijvoorbeeld Naf D-tox, Paardendrogist Rehab of PrimeVal Omega 3-6-9.
Pezen
Pezen helpen bij de beweging doordat ze spieren met het skelet verbinden. Pezen zijn sterker en minder elastisch dan spieren, maar de doorbloeding in de pezen is slecht. Daardoor is een peesblessure vaak zo’n langdurig proces.
Pezen aan de voorkant van het been zijn strekpezen omdat deze door samen te trekken zorgen dat de voet naar voren kan bewegen.
Pezen aan de achterkant van het been zijn buigpezen omdat deze door samen te trekken het been laten buigen
Ligamenten zijn nog minder elastisch dan pezen. Het zijn gewrichtsbanden die botten met botten verbinden, en zorgen voor stabiliteit in het lichaam. Ze beschermen de gewrichten tegen teveel doorbuigen, strekken of draaien. Ligamenten zijn ook weinig doorbloed en herstellen net als pezen heel langzaam bij beschadiging.
Fascie of elastisch ononderbroken bindweefsel verbindt alle structuren van het lichaam met elkaar. Werkt als schokdemper voor de spieren en ondersteuning voor het skelet. Zorgt dat spieren gemakkelijk langs elkaar kunnen glijden. Bij beschadiging of verrekking van fascie kan dit van invloed zijn op de bewegingsvrijheid van het gehele paard.
Spieropbouw, training en op tijd rust
De spiertraining van een paard is niet te vergelijken met de spiertraining van mensen. Omdat een paard op 4 benen loopt is de verdeling van de zwaartekracht anders. Elke stap die een paard zet is van invloed op elk lichaamsdeel en omgekeerd. Om sportieve prestaties te kunnen bereiken is de juiste bespiering vereist. Het is van groot belang om geleidelijk op te bouwen, veel af te wisselen van inspanning en ontspanning en moeilijke oefeningen met gemakkelijke. Ook is het belangrijk om rustdagen tussendoor te plannen waarbij het welzijn van je paard centraal blijft staan. Doe bijvoorbeeld de dag na een zware training als je paard loom aanvoelt stretch- en ontspanningsoefeningen doen, en de dag daarna een rustdag inplannen. Uiteraard is een goede warming up en cooling down erg belangrijk ter voorkoming van blessures. Door intensieve training kan je snel spieren opbouwen maar dit kan ten koste gaan van blessures omdat de banden en pezen dan onvoldoende de kans krijgen om mee te groeien met de spierkracht. Het gevolg is dan dat de kortere sterkere spieren aan de banden en pezen gaan trekken waardoor blessures ontstaan. Een goede mix van een geleidelijke opbouw, ontspanning en rust is dus een voorwaarde voor de spieropbouw. Pas als je paard voorwaarts-neerwaarts een bepaalde balans kan behouden en het lichaam meer in verbinding blijft door het samenspel van hulpen van de ruiter en reacties van het paard kan meer aan kracht worden gewerkt. Oefeningen hiervoor zijn bijvoorbeeld: balkjes lopen, veel overgangen rijden, door zwaar zand rijden of tegen een heuvel op.
Voorkeur links of rechts
Net zoals mensen links- of rechtshandig zijn, hebben paarden ook een voorkeurskant. Als de gemakkelijke kant bijvoorbeeld de linkerkant is en je paard loopt het liefst en gemakkelijkst op de linkerhand betekent dit dat de spieren aan de linkerkant (binnenkant) korter zijn dan de spieren aan de buitenkant. Voor lengtebuiging moeten de spieren aan de rechterkant oprekken en langer maken. Het ontspannen/langer maken van de spieren is vaak moeilijker dan het korter maken. Een paard die dus gemakkelijker is op de linkerhand heeft moeite met de bespiering aan de rechterkant.
Buik- en rugspieren zijn hele belangrijke spieren bij paarden in training onder het zadel. Deze spieren werken samen. Als de buikspieren aanspannen en korter worden, dan ontspannen de rugspieren en worden langer.
Spiermassa
Wanneer de spieren krachtiger worden door de combinatie van geregelde training waarbij de grens steeds iets meer wordt verlegd, met op tijd rust en de juiste voeding, ontstaat er meer spiermassa. Tijdens training worden spiervezels afgebroken. Door rust na training krijgen de spieren kans om te herstellen en worden de spiervezels weer sterker opgebouwd. Voor deze verbeterde opbouw zijn extra eiwitten nodig.
