Meld je aan op onze nieuwsbrief ontvang 10% korting voor je eerst volgende bestelling!

 

Teken bij paarden

Teken bij paarden

Wat zijn teken?
Een teek is een klein (een tot tien millimeter groot), bruin-zwart spinachtig insect dat zich in verschillende stadia ontwikkelt en zich in elk stadium één keer voedt met bloed van o.a. zoogdieren en mensen. Elk volgend stadium voedt zich slechts eenmalig, en ondergaat daarna een rustperiode waarin het volgende stadium ontstaat. Na de paring zuigt het vrouwtje zich vol met bloed en zwelt haar lichaam zichtbaar op. Als ze volgezogen is laat ze zich op de grond vallen. Het vrouwtje heeft het bloed nodig voor de ontwikkeling van de eitjes. Als de eieren rijp zijn, legt het vrouwtje deze op de bodem, waarna zij sterft. Ze legt 1000 tot 2000 eieren. De eieren worden in de herfst gelegd. Mannetjes kunnen meerdere keren paren en hebben geen bloed nodig en zullen dus ook niet bijten. In het volgende voorjaar komen de larven uit, die zich voeden op kleine knaagdieren (muizen) en vogels. Aan het einde van de zomer vervellen de larven tot nimfen, die in winterrust gaan. In het volgende jaar voeden de actieve nimfen zich op een grote variatie aan zoogdieren en vogels. Aan het einde van de zomer vervelt de nimf tot volwassen teek (mannetje of vrouwtje). De volwassen teken gaan in het volgend voorjaar op zoek naar een gastheer, meestal een grote grazer zoals ree, hert of wild zwijn, maar ook schapen, runderen en paarden kunnen als voedselbron dienen.
 
Waar leven teken?
Teken leven vooral in struiken, bomen en hoog gras en komen eigenlijk overal in Nederland voor. Teken reageren op de warmte en de geur van passerende mensen en dieren, laten zich vallen en bijten zich vast in de huid. Het spinnetje zuigt bloed op en zwelt vervolgens op tot een zwart bolletje. Na enige tijd (dagen) laat de teek vanzelf los. De beet van een teek is pijnloos en geeft eigenlijk geen jeuk. Doordat teken zich diep in de huid kunnen boren kan wel een wondje ontstaan. Ook ontstaat er meestal een klein rood plekje dat binnen 10-14 dagen helemaal verdwenen is. Kijk voor de actuele aanwezigheid van teken in je regio op www.tekenradar.n

Hoe jezelf en je paard beschermen tegen teken?
Voor de afweer van teken op jezelf, kan je een middel met Deet gebruiken. Voor paarden kan je voor de bescherming tegen teken een insectwerende spray gebruiken. Deze middelen zijn helaas niet 100% gegarandeerd. Wel zorgen ze ervoor dat de teken zich minder goed hechten omdat ze verzwakken, dan wel doodgaan voordat ze zich vol kunnen zuigen. Ook kan het geven van knoflook helpen om de geur en smaak van het bloed minder aantrekkelijk te maken. Een dagelijkse tekenbeten-controle is één van de beste voorzorgsmaatregelen, maar realiseer je wel dat teken in het "nimfestadium" zo klein zijn dat je ze haast niet ziet terwijl ze wel een besmetting over kunnen brengen; bescherming met een anti-tekenmiddel is dan ook ten zeerste aan te raden. Als u in een gebied woont waar veel teken zitten is het verstandig om de dieren dagelijks te controleren. Controleer ook je eigen lichaam elke avond (vergeet hierbij niet de weke huiddelen, zoals uw oksels, knieholtes en achter uw oren). Doe hetzelfde bij je hond; leer hem op zijn rug te gaan liggen en controleer hem zorgvuldig. Controleer bij paarden na een bos- of buitenrit de huid ook zorgvuldig. Verwijder de teek niet met uw handen, maar gebruik hiervoor een speciale tekentang. 
 
Snel verwijderen 
Hoe eerder je de teek verwijdert (uiterlijk binnen 24 uur) hoe minder risico je loopt dat de eventuele besmetting overgebracht wordt. Gebruik voor het verwijderen van de teek uitsluitend een tekentang en ga niet zitten draaien met je vingers, een pincet of een watje met alcohol. Je vergroot dan de kans op besmetting en bovendien bestaat het risico dat het kopje van de teek achterblijft en kan gaan ontsteken. Zet de tang over de hele teek heen; dus loodrecht en strak tegen de huid aan en draai de tang vervolgens vloeiend en in één richting rond, terwijl u ook licht aan de tang trekt. De meeste teken zullen zo redelijk gemakkelijk loslaten. Gooi de teek daarna niet direct in de prullenbak, want hij leeft nog en zou zich in principe dus weer aan jou of een dier hechten. Druk de teek dus na het verwijderen wel dood. Als het je niet lukt de teek te verwijderen, ga dan met je dier naar de dierenarts of zelf naar de huisarts. Na het verwijderen van de teek kan je het wondje desinfecteren. Ontsmet ook de tekentang en schrijf de datum waarop u een teek heeft verwijderd op in je agenda. Zo weet je achteraf bij het verschijnen van bepaalde symptomen dat er rekening gehouden moet worden met de ziekte van Lyme.
 
Ga je op vakantie? 
Ga je met je paard, hond of kat op vakantie naar een bos-, struik- of duingebied? Houd er dan rekening mee dat er teken zitten. Controleer elke avond op tekenbeten en vergeet bij klachten na de vakantie niet te melden dat jij of je dier wellicht door een teek gebeten zou kunnen zijn. Niet in alle gevallen waarbij de ziekte van Lyme is geconstateerd is een vastzittende teek gevonden. Soms is de volgezogen teek maar een speldenknop. Gaat u naar Frankrijk laat je dan eerst goed informeren over de risico's van een tekenbeet omdat teken in bepaalde delen van Frankrijk ook besmet zijn met andere ziekten.
 
Welke ziektes brengen teken over?
Op zich is de beet van een teek niet gevaarlijk, maar teken kunnen besmet zijn met bepaalde bacteriën en dragen met de beet een ziekte over, zoals de ziekte van Lyme en Babesiose.
 
Ziekte van Lyme
Lyme is de bekendste ziekte die door teken wordt overgebracht. Vroeger kwam deze ziekte in Nederland nauwelijks voor, maar de laatste jaren neemt het aantal Lyme gevallen onder zowel mensen als dieren enorm toe. Naar schatting is in Nederland 20% van de teken besmet met Borelia bacterie, de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Teken die niet besmet zijn, brengen geen Lyme over. Omdat de ziekte van Lyme een nare ziekte is waarbij vage chronische klachten en uiteindelijk verlammingsverschijnselen kunnen optreden is het wel belangrijk dat je de risico's van een tekenbeet serieus neemt.
 
Ehrlichiose
De teek Ixodes ricinus kan de bloedparasiet Anaplasma phagocytophilum overbrengen. Equine ehrlichiose geeft een ziektebeeld met koorts, slecht eten, sloomheid, spierpijn, vocht onder de buik en dikke achterbenen. De paarden willen soms niet lopen, en kunnen atactisch zijn. In het bloed is een lichte bloedarmoede te zien, evenals een tekort aan bloedplaatjes en een tekort aan granulocyten (soort witte bloedcellen). Paarden jonger dan 3 jaar worden minder ziek van deze infectie dan oudere paarden. De ziekte kan worden aangetoond met een bloeduitstrijkje en door het aantonen van een stijging in de afweerstoffen (zoals bij de ziekte van Lyme). Vaak herstellen de paarden zelf binnen 7 tot 21 dagen. De ziekte kan ook ernstiger verlopen. Dan is een antibioticumkuur noodzakelijk en heeft het paard een ondersteunende behandeling nodig.

Babesiose
Lang niet alle tekensoorten brengen Babesiose over. In Europa is maar één tekensoort bekend die deze ziekte kan overbrengen. Deze teek heet Dermacentor Reticularis, ook wel ‘hondenkillerteek’ genoemd, deze teek is donkerder en groter dan de gewone teken. Vroeger kwam deze teek niet in Nederland voor, maar inmiddels heeft hij zich ook op bepaalde plaatsen in Nederland gevestigd. Vanaf het moment dat de teek zich vol begint te zuigen met bloed duurt het ongeveer 3 dagen voordat de ziektekiemen worden overgedragen op je dier. Het tijdig en veilig verwijderen van teken kan veel ellende voorkomen. De ziekte van Babesiose kan worden herkend aan diverse symptomen. Eén van de meest opvallende symptomen is sterk rood verkleurde urine. Verder hebben besmette dieren vaak koorts en bloedarmoede. Er zijn goede medicijnen voor de behandeling van babesiose, als een dier op tijd behandeld wordt is hij meestal vrij snel weer te genezen. Uit diergeneeskundig onderzoek is gebleken dat de ziekte ook bij mensen gevaarlijke aandoeningen kan veroorzaken, zoals hersenvliesontsteking. Hierover is echter nog niet heel veel bekend.
 
Symptomen 
Als je bij jezelf of dier rond de tekenbeet een rode kring ziet ontstaan is het raadzaam om contact met je huis- of dierenarts op te nemen. Helemaal als de rode kring zich cirkelvormig uitbreidt. Bij mensen kunnen de rode kringen ook ontstaan rond de tepels en de oren, terwijl de teek elders op het lichaam heeft gebeten. Omdat de ringen door de vacht bij dieren niet altijd goed zichtbaar zijn, ontwikkelt de ziekte zich verder en dan kunnen gewrichtsklachten, koorts, trillen en duizeligheid optreden. De bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt (de Borrelia) nestelt zich in het centrale zenuwstelsel en belemmert het functioneren van de zenuwen. Hierdoor kunnen uiteindelijk verlammingsverschijnselen optreden. Bij mensen uit dit zich vaak het eerst in aangezichtsverlamming waarbij de mondhoek scheef gaat staan en één van de ogen niet meer dicht wil. De ziekte van Lyme is goed te behandelen met antibiotica. Gezien de grote verscheidenheid van klachten die bovendien ook heel veel andere oorzaken kunnen hebben is het stellen van diagnose ziekte van Lyme een groter probleem. Meld bij vage (gewrichts)klachten daarom altijd dat je een teek hebt verwijderd, al is het een jaar geleden. 
 
 

Delen: